Czy z PRL-u może być coś dobrego? Projektowanie w drugiej połowie XX wieku

Polskie wzornictwo w PRL-u

Bez wątpienia tym, co było dobre w PRL-u było polskie wzornictwo.  Projektowanie w drugiej połowie XX w było na wysokim poziomie, mimo niezwykle trudnej sytuacji. Wielu projektantów z tamtej epoki kształciło się, tworzyło praktycznie bez perspektywy na pracę w zawodzie.  Brak towarów konsumpcyjnych na rynku niejednokrotnie osiągał taki poziom, że rozważania na temat estetyki produktów wydawały się często abstrakcyjne. Większość projektantów solidaryzowała się z ruchem oporu wobec oficjalnego życia kulturalnego.  Z  racji wykształcenia byli przedstawicielami inteligencji z poczuciem misji społecznej. Mieli oni niełatwe zadanie, musieli   znaleźć   kompromis między możliwościami przemysłowymi i gospodarczymi a oczekiwaniami użytkowników.

Fotel 366 

Fotel 366 projektu Józefa Chierowskiego z 1962 to klasyka polskiego wzornictwa. Pierwotnie produkowany był przez Dolnośląską Fabrykę Mebli w Świebodzicach. Od 2014 roku marka 366 Concept wznowiła produkcję fotela. Oryginalny fotel został wzbogacony przez rodzinę mebli: stolik lampę, sofę, fotel bujany, podnóżek.

FOTEL 366. Proj. J. Chierowski (1962) Foto źródło:https://www.pinterest.com FOTEL 366. Proj. J. Chierowski (1962) Foto źródło:https://www.pinterest.com

Twórczość Chierwoskiego charakteryzowała się prostotą formy, ergonomią i funkcjonalnością. Uważał, że wzornictwo powinno być dostosowane do potrzeb klienta. W latach 60-80-tych znaczyło to przede wszystkim niewielkie rozmiary i minimalizm.

FOTEL 366. Proj. J. Chierowski (1962) Foto źródło:http://366concept.com FOTEL 366. Proj. J. Chierowski (1962)
Foto źródło:http://366concept.com

Lampa REFLEKS

Lampa REFLEKS została zaprojektowana przez Tomasza Andrzeja Rudkiewicza w 1982 roku. Była wówczas nowoczesna, kolorowa i dobrej jakości. Na tle wszechobecnej szarej bylejakości, którą nam fundował komunizm, stanowiła ewenement. Rozświetlała tysiące polskich domów i stała się ikoną wzornictwa tamtych lat. Zagrała w filmach Krzysztofa Kieślowskiego i Stanisława Barei. Do dziś znajduje swoich zwolenników i zdobi wiele polskich mieszkań.

Lampa TAT-REFLEKS. Proj. T.A.Rudkiewicz (1986) Foto źródło: http://nowymodel.org Lampa TAT-REFLEKS. Proj. T.A.Rudkiewicz (1986)
Foto źródło: http://nowymodel.org

Tomasz Andrzej Rudkiewicz był mianowany przez Instytut Wzornictwa Designerem Roku 2007. Zajmuje się projektowaniem lamp od lat 80-tych. W 1886 roku wyjechał do Finlandii, gdzie pracował w Ed-Design, największym skandynawskim studiu projektowym, projektując min. pierwsze telefony dla Nokii.

Lampa TAT-REFLEKS. Proj. T.A.Rudkiewicz (1986) Foto źródło: http://www.tar-design.pl Lampa TAT-REFLEKS. Proj. T.A.Rudkiewicz (1986) Foto źródło: http://www.tar-design.pl

Z pasji do projektowania oświetlenia założył studio NC. ART i stworzył markę TAR, produkującą małe krótkie serie lamp. Łączy w niej nowoczesne techniki z rzemiosłem. Oryginalne wzory TAR powstają przy użyciu najprostszych materiałów. Największą zaletą lamp TAR jest to, że są unikatowe i nie naśladują żadnych sławnych zachodnich produktów.

 Projekty, które wytrzymały próbę czasu

Takich wskrzeszonych lub wartych wskrzeszenia ikon polskiego wzornictwa jest więcej.

Fotel RM58 projektu Romana Modzelewskiego, który powstał w latach 50-tych i zyskał uznanie u samego Le Corbusiera, który podobno chciał odkupić od niego prawa.W 2012 roku marka VZOR wprowadziła fotel do produkcji seryjnej.

Fotel RM58 proj.R.Modzelewskiego (1958/ 2012) Foto źródło: https://www.pinterest.com Fotel RM58 proj.R.Modzelewskiego (1958/ 2012)
Foto źródło: https://www.pinterest.com

Podobnie rzecz się ma z siatkowym krzesłem ogrodowym Heryka Sztaby, zaprojektowanym w latach 70-tych. Jak mówi autor projektu: Drut był wówczas jedynym dostępnym materiałem. Dziś marka MAM SAM reaktywowała produkcję krzeseł, które wciąż urzekają trwałością, delikatnością formy i ergonomią.

Krzesło z drutu. Proj. Henryk Sztaba (1968) Foto źródło:https://www.pinterest.com Krzesło z drutu. Proj. Henryk Sztaba (1968)
Foto źródło:https://www.pinterest.com

Krzesło Muszelka projektu Teresy Kruszewskiej z 1956 roku zostało zrealizowane przez w warsztat stolarski Spółdzielni ŁAD. Nigdy nie doczekało się masowej produkcji. Czeka na swoje wskrzeszenie, bo bez wątpienia jest tego warte.

Krzesło Muszelka. Proj. T. Kruszewska (1956) Foto źródło:https://www.pinterest.com Krzesło Muszelka. Proj. T. Kruszewska (1956)
Foto źródło:https://www.pinterest.com

AS Ćmielów – porcelanowe figurki zaprojektowane przez artystów dla Instytutu Wzornictwa Przemysłowego w latach 50-60-tych są produkowanie nieprzerwanie i wzbudzają zachwyt na całym świecie. Kolekcja jest rozbudowywane o kolejne wzory. Więcej o Ćmielowie pisaliśmy tu:https://tryc.pl/2015/07/porcelana-cmielow-dobry-design-od-ponad-200-lat/

Dziewczyna siedząca, AS Ćmielów, proj. H Jędrasiak (1958) Foto źródło: http://www.as.cmielow.com.pl Dziewczyna siedząca, AS Ćmielów, proj. H Jędrasiak (1958)
Foto źródło: http://www.as.cmielow.com.pl

W tekście wykorzystano informacje zawarte na stronie:
http://culture.pl
http://366concept.com
http://www.tar-design.pl
http://vzor.pl
http://www.as.cmielow.com.pl